ابزارهای منتخب گردآوری اطلاعات

گفتار اول: پرسشنامه

1-1- پرسشنامه چیست؟

پرسشنامه یک ابزار تحقیقاتی با مجموعه‌ای از پرسش‌ها است که با هدف جمع آوری و ثبت اطلاعات مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تعریف از پرسشنامه، آن قدر گسترده و باز است که تقریباً شامل هر چیزی می‌شود. در سایر منابع، شرط‌ها و قیدهای دیگری هم مطرح شده‌اند:

• بعضی منابع، مکتوب بودن را در تعریف پرسشنامه قید کرده‌اند (شاید در دوران دیجیتال، این قید چندان قابل پذیرش نباشد)
• برخی منابع دیگر، پرسشنامه را ابزاری برای گردآوری اطلاعات از پاسخ دهنده‌ی مطلع تعریف کرده‌اند.
• در برخی از تعاریف پرسشنامه، تاکید شده که موضوع سوالات در مورد دیدگاه‌ها و نگرش‌ و ترجیحات مخاطب است.
• برخی تعاریف دیگر، دانش و نگرش و عملکرد را به عنوان حوزه های اصلی مورد سنجش در پرسشنامه ها مطرح می‌کنند.[1]

[1] – https://en.wikipedia.org/wiki/Questionnaire

توجه: انتشار مطالب این سایت، در سایت های فروش الکترونیکی ممنوع است و در دیگر سایت ها بدون ذکر منبع پیگرد قانونی دارد.

گفتار دوم: مصاحبه

2-1- تعریف مصاحبه

مصاحبه روشی است که در آن اطلاعات مورد نياز تحقيق از طريق ارتباط مستقيم بين پرسشگر يا محقق با پاسخگو گردآوری می‌شود. در واقع، مصاحبه يک مکالمهٔ دو طرفه است که با طرح سؤال مصاحبه‌گر به منظور کسب اطلاعات مربوط به تحقيق آغاز می‌شود. اين امر می‌تواند بصورت رو در رو يا برقراری ارتباط تلفنی انجام پذيرد.[1]

برقراری ارتباط صميمانه بين مصاحبه‌کننده و مصاحبه‌شونده نقش مهمی در ثمربخشی اين روش دارد؛ زيرا مصاحبه برای پی بردن به واقعيت‌ها، احساسات، گرايش‌ها، باورها و علائق پاسخگو يا مصاحبه‌شونده طراحی و برنامه‌ريزی می‌شود و تحقيق اين امر با برقراری ارتباط صميمانه و جلب اعتماد مصاحبه‌شونده مقدور است. در اين روش، مصاحبه‌گر درصدد نفوذ در مصاحبه‌شونده نيست و نمی‌خواهد طوری عمل کند که باعث بروز تغيير در وی شود.

[1] – https://vista.ir/m/c/gqn9o/

توجه: انتشار مطالب این سایت، در سایت های فروش الکترونیکی ممنوع است و در دیگر سایت ها بدون ذکر منبع پیگرد قانونی دارد.

گفتار سوم: مشاهده

مقدمه

روش مشاهده یکی از روش های تحقیق کیفی است که می تواند در شاخت وضع موجود متغیرهای استراتژیک مورد استفاده قرار گیرد. اما به نظر می رسد که برای مرحله تدوین برنامه مناسب نباشد. زیرا که این روش جمع آوری اطلاعات نیازمند صرف وقت وهزینه نسبتا زیاد است. به هر حال، آشنایی با این روش برای برنامه ریزان شرکت ضرورت دارد.

مشاهده شامل ديدن و شنيدن بسيار دقيق است. ما همواره ديگران را مي بينيم، اما معمولاً آنها را به منظور کشف اطلاعات خاص در مورد رفتارشان نمي نگريم. اين نوع نگاه کردن، همان مشاهده در علوم اجتماعي است(لانگلی[1]،1988).

مشاهده یک روش اساسی برای جمع آوری داده های کیفی است. به نوشته برن و گرو،(1999)هدف از مشاهده عبارت است از جمع آوری داده های دست اول از محیط طبیعی ،محقق در پی آن است که در یابد در این وضعیت چه می گذرد ؟ او باید مهارت های مشاهده گری و شنیداری قوی داشته باشد.

[1] – Langley

توجه: انتشار مطالب این سایت، در سایت های فروش الکترونیکی ممنوع است و در دیگر سایت ها بدون ذکر منبع پیگرد قانونی دارد.

گفتار چهارم: اسناد و مدارک

4-1– مقدمه

روش‌هاي اسنادي يكي از مهم‌ترين ابزار‌هاي تحقيق، به ويژه تحقيق موردي محسوب مي‌شوند. روش‌هاي اسنادي در زمره روش‌ها يا سنجه‌هاي غير‌مزاحم و غير واكنشي به شمار مي‌آيد زيرا با مشكل جمع‌آوري اطلاعات مواجه نيستيم و اطلاعات از قبل موجود هستند. اغلب استفاده از سند مستلزم به كارگيري روش خاصي است كه آن‌را تحليل محتوا مي‌نامند. تحليل محتوا مستلزم بررسي منظم اشكال ارتباطي با الگوهاي مستند به صورت عيني است. روش مزبور از ساير روش‌هاي كيفي عيني‌تر است.[1]

روش کتابخانه‌ای در تمام تحقیقات علمی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در بعضی از آنها موضوع تحقیق از نظر روش‌، از آغاز تا انتها متکی بر یافته‌های تحقیق کتابخانه‌ای است. در تحقیقاتی که ماهیت کتابخانه‌ای ندارند نیز محققان ناگزیر از کاربرد روش کتابخانه‌ای در تحقیق خود هستند. در هر تحقيقي حتماً دو عنصر بايد مورد بررسي قرار گيرد: 1ـ بررسي پيشينه 2ـ بررسي چهارچوب نظري تحقيق و هر دو اينها بوسيله روش تحقيق کتابخانه‌اي انجام مي‌گيرد ‌، پس محقق باید از روش کتابخانه‌ای استفاده کند و نتایج مطالعات خود را در ابزار مناسب شامل فیش‌، جدول‌ و فرم، ثبت و نگهداری و در پایان به طبقه بندی و بهره برداری از آنها اقدام کند‌.

[1] -http://hosseingholami.blogfa.com/post/66

توجه: انتشار مطالب این سایت، در سایت های فروش الکترونیکی ممنوع است و در دیگر سایت ها بدون ذکر منبع پیگرد قانونی دارد.