1-1-23- تفاوت برنامه ریزی استراتژیک و بلند مدت چیست؟

1-1-23-1- شرح موضوع
در گذشته مدیران بر اساس یک فرض دو گانه عمل می کردند: اینکه آینده تا حد زیادی مانند گذشته است ( بنابراین اهداف می توانند بر اساس پیش بینی های دقیق تعیین گردند). از آنجایی که این فرض دیگر معتبر نیست این مطلب اهمیت پیدا می کند که راه هایی توسعه یابد که مدیران را قادر سازد تا علیرغم اینکه نمی توانند آینده را به دقت پیش بینی نمایند به نتایج بهتری دست یابند.
در حالی که ممکن است تفاوت کمی بین پیامدهای برنامه ریزی استراتژیک و بهترین برنامه ریزی بلند مدت وجود داشته باشد، اما در عمل دارای تفاوت های اساسی هستند .
به نظر مک کون در برنامه ریزی بلند مدت اهداف و پیش بینی ها براساس فرض ثبات سازمانی است. در حالی که در برنامه ریزی استراتژیک، نقش سازمان در محیط آن بررسی می شود.
برنامه ریزی استراتژیک باعث می شود تا سازمان فعالیت ها و خدماتش را برای برآوردن نیازهای در حال تغییر محیط تطبیق دهد. این برنامه ریزی نه تنها چارچوبی برای بهبود برنامه ها ارائه می کند بلکه چارچوبی برای ساختار دهی مجدد برنامه ها، مدیریت و همکاری ها و نیز برای ارزیابی پیشرفت سازمان در این زمینه ارائه می کند(آقازاده ،1383).

جدول شماره1 : تفاوت برنامه ریزی استراتژیک با برنامه ریزی بلند مدت

با وجود آن که هر دو برنامه بر سازمان و آن چه سازمان باید برای بهبود عملکرد خود انجام دهد تاکید دارد در عمل این دو نوع برنامه از چهار نظر بنیادی با یکدیگر تفاوت دارند :
الف – برنامه ریزی استراتژیک با مسایلی که جنبه سیاسی یافته اند، تناسب بیشتری دارد ولی برنامه ریزی بلند مدت بیشتر بر مشخص کردن اهداف و مقاصد و تبدیل آن ها به بودجه و برنامه های کاری جاری نظر دارد.
ب- برنامه ریزان استراتژیک انتظار وقوع روند های جدید، رویداد ها و وقفه هایی در روند مورد بحث و بروز غافل گیری های گوناگون را دارند؛ در حالی که برنامه ریزان بلند مدت براین فرض تمایل دارند که روند های جاری، تا آینده ادامه خواهد داشت.
پ- چون راهنمای برنامه ریزان استراتژیک اغلب، دورنمای موفقیت (شکل مطلوب سازمان) است برنامه های استراتژیک غالباً نمایان گر تغییرات کیفی است. در صورتی که طرح های بلند مدت نوعاً قیاس و استنباطی از وضع موجود هستند و اغلب در قالب هدف هایی مطرح می شوند که نمایان گر روند های جاری هستند.
ت- برنامه ریزی استراتژیک خیلی بیشتر از برنامه ریزی بلند مدت جهت گیری عملیاتی دارد و مجموعه متنوعی از تصمیم ها و اقدام ها را در نظر می گیرد. برنامه ریزان این نوع از برنامه امکان دارد برای رسیدن به دور نمای موفقیت، استراتژی های مختلف را تعقیب کنند. در حالی که برنامه ریزان بلند مدت در یک خط تصمیم گیری و اقدام واحد گرفتار می شوند. مدل ها و رویکردهای مختلف موجود در این زمینه در پیوست شماره آمده است.
1-1-23-2- جنبه های مشکل ساز
اگر بپذیریم که محیط سازمان می تواند در طیفی از ثبات،یکنواختی ،ایستایی وحامی تا تلاطم،متنوع ،پیچیدگی و دشمنی قرار گیرد،آنگاه برنامه ها بایستی در طیفی از بلند مدت تا انعطاف پذیر شکل گیرد و دراین میان برنامه استراتژیک معرفی شده در ادبیات امروزه جایی در وسط طیف مذکورقرار می گیرد.
در واقع، چارچوب و رویکردهای موجود به برنامه ریزی استراتژیک به انعطاف پذیری فقط اعتقاد دارند ولی در واقعیت، برنامه پس از تدوین نمی تواند آنقدر انعطاف پذیر باشد که با تغییرات شدید ودائم شرایط محیطی همراه شود. برای همراه شدن با انتظارات محیطی بایستی الگویی طراحی شود که امکان تغییر وتحول(حداقل با طراحی سناریوهای مختلف) در برنامه در کلیه سطوح فراهم باشد. این امر هنگامی امکان دارد که برنامه جامع ویکپارچه باشد.

توجه: انتشار مطالب این سایت، در سایت های فروش الکترونیکی ممنوع است و در دیگر سایت ها بدون ذکر منبع پیگرد قانونی دارد.